آموزش رباتیک کودکان در مدرسه

با توجه به اینکه ربات‌ها و تکنولوژی‌های هوش مصنوعی در حال گسترش هستند، امروزه آموزش رباتیک کودکان نه تنها یک گزینه جذاب برای سرگرمی است، بلکه به یک نیاز ضروری تبدیل شده است؛ زیرا آموزش رباتیک به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های تفکر انتقادی و حل مسئله را در خود تقویت کنند. همچنین دانش رباتیک می‌تواند یک مزیت رقابتی برای آینده بازار کار باشد.

با توجه به اهمیت فزاینده آموزش رباتیک به کودکان، تعدادی از مدارس پیشرو و معتبر شهر تهران اقدام به راه‌اندازی کلاس‌ها و برنامه‌های آموزش رباتیک برای دانش‌آموزان کرده‌اند. این مدارس با درک ارزش آموزش مفاهیم پایه‌ای رباتیک و برنامه‌نویسی به کودکان، و با هدف پرورش استعدادهای دانش‌آموزان در زمینه‌های فنی و مهندسی، امکانات و زیرساخت‌های لازم را برای تدریس این درس در مدارس فراهم کرده‌اند.

در راستای آشنایی بیشتر با آموزش رباتیک به کودکان، در ادامه این مطلب قصد داریم با معرفی جامع و کامل رشته رباتیک، دانش و مهارت‌های پایه‌ای مورد نیاز برای فهم و یادگیری این حوزه را به شما ارائه دهیم.

آموزش رباتیک کودکان چیست؟

رباتیک، شاخه‌ای از علم و تکنولوژی است که به طراحی، ساخت و کنترل ربات‌ها می‌پردازد. این رشته ترکیبی از مهندسی مکانیک، برق، کامپیوتر و حتی هوش مصنوعی است.

آموزش رباتیک کودکان فرایندی تعاملی و کاربردی است که طی آن مفاهیم پایه و مهارت‌های لازم برای طراحی، ساخت و برنامه‌نویسی انواع ربات‌ها به کودکان ارائه داده می‌شود. این آموزش معمولا از سنین پایین و به شیوه‌ای سرگرم‌کننده آغاز می‌شود و می‌تواند در محیط‌هایی نظیر مدارس، کلاس‌های آموزشی، اردوهای تفریحی یا حتی به‌صورت آنلاین ارائه گردد.

محتوای آموزش رباتیک کودکان مفاهیم پایه‌ای الکترونیک، مکانیک، برنامه‌نویسی و رباتیک را در بر می‌گیرد که با انجام پروژه‌ها و فعالیت‌های عملی و سرگرم‌کننده توسط کودکان، مهارت‌های مورد نیاز در آن‌ها شکوفا می‌شود.

بیشتر بخوانیم: بهترین پیش دبستانی پسرانه منطقه 1

کودکان باید از چه سنی وارد دنیای رباتیک شوند؟

آموزش رباتیک از کودکی، فرهنگ علمی را در جامعه ترویج می‌کند و از ترس و نگرانی آن‌ها از تکنولوژی جلوگیری می‌کند. همچنین کودکان با یادگیری چگونگی حل مشکلات مختلف در طراحی و کنترل ربات‌ها، مهارت‌های تفکر انتقادی خود را تقویت می‌کنند. برای بررسی سن مناسب کودک برای ورود به دنیای رباتیک، باید عوامل مختلفی را در نظر گرفت:

1- سطح بلوغ و توانایی یادگیری کودک:

کودکانی که از نظر ذهنی و جسمی آمادگی بیشتری دارند می‌توانند زودتر یادگیری رباتیک شروع کنند.

۲- علاقه و انگیزه کودک:

کودکانی که به فناوری و ساخت وسایل علاقه‌مند باشند، می‌توانند از سنین کمتری شروع کنند.

۳- میزان حمایت والدین و مربیان: 

والدین و مربیان باید کودک را تشویق و حمایت کنند تا بتواند در یادگیری رباتیک موفق شود.

۴- در دسترس بودن امکانات: 

وسایل و ابزار مناسب برای ساخت ربات باید در دسترس باشد. 

به‌صورت کلی، از همان سنین ابتدایی می‌توان آموزش‌های پایه رباتیک را شروع کرد. البته کلاس رباتیک کودکان در بهترین دبستان پسرانه منطقه 1 به صورت بازی‌محور، ساده و جذاب برگزار میشود تا کودک علاقه‌مند شود و یاد بگیرد.

اگر مدرسه فرزند شما کلاس رباتیک برگزار نمی‌کند، برای پیدا کردن کلاس رباتیک کودکان در تهران، باید نکات زیر را مدنظر قرار دهید:

1. تحقیق کنید کدام مراکز و موسسات آموزشی معتبر، کلاس‌های رباتیک کودکان برگزار می‌کنند.
2. بررسی کنید مدرک و سوابق مربیان چگونه است و آیا آن‌ها تجربه کافی در تدریس کودکان دارند یا خیر.
3. امکانات کلاس مثل وسایل، کیت‌های آموزشی، محیط کلاس و … را بررسی کنید.
4. سرفصل‌ها و محتوای دوره‌های آموزشی را مطالعه کنید و بررسی کنید که مناسب سن فرزندتان باشد.
5. قیمت دوره‌های آموزشی مختلف را مقایسه کنید.
6. از والدین دیگر دانش‌آموزان در رابطه با کیفیت کلاس‌ها پرس‌وجو کنید.

پیش نیاز‌های رباتیک برای کودکان

بسته به سن و سطح مهارت‌های کودکان، پیش نیازهای متفاوتی برای یادگیری رباتیک وجود دارد. اما به‌طور کلی، پیش نیازهای رباتیک برای کودکان به ۳ دسته پیش نیازهای علمی، پیش نیازهای مهارتی و پیش نیازهای روانی و اجتماعی تقسیم‌بندی می‌شود:

پیش نیازهای علمی

• آشنایی با اعداد و ریاضی

کودکانی که از یک درک پایه‌ای از اعداد و عملیات ریاضی برخوردار باشند، می‌توانند بهتر مفاهیم رباتیک را فرا بگیرند؛ زیرا ریاضی به کودکان آموزش می‌دهد که چطور به‌صورت منطقی و مرتب فکر کنند. موضوعی که در نوشتن الگوریتم‌ها بسیار مفید است.

• آشنایی با مفاهیم ابتدایی فیزیک

آشنایی با مفاهیم ابتدایی فیزیک مانند نیرو، حرکت و تعادل به کودکان کمک می‌کند تا بهتر متوجه نحوه عملکرد ربات‌ها شوند. به بیان ساده‌تر، کودکان باید متوجه شوند که نیروهای مختلف روی یک ربات عمل می‌کنند؛ مثلا نیروی جاذبه یا اصطکاک. همچنین چطور می‌توان این نیروها را در وضعیت متعادلی تنظیم کرد.

• داشتن مهارت‌های کار با کامپیوتر

برنامه‌ریزی ربات‌ها به درک الگوریتم‌ها و منطق نیاز دارد. به همین خاطر، اگر کودکان از قبل با مفاهیم پایه‌ای کدنویسی آشنا باشند، یادگیری این بخش ساده‌تر می‌شود. همچنین لازم است برخی از ربات‌ها از طریق USB ،Bluetooth یا Wi-Fi به کامپیوتر متصل شوند. آشنایی با این مفاهیم می‌تواند برای آن‌ها مفید باشد.

پیش نیازهای مهارتی

• توانایی حل مسئله

شاخه رباتیک بیشتر به حل مسائل عملی می‌پردازد تا مسائل نظری. به همین دلیل، «توانایی حل مسئله» یکی مهم‌ترین مهارت‌هایی است که کودکان باید در هنگام فعالیت در رباتیک از آن برخوردار باشند. البته لازم به ذکر است که در پروسه یادگیری رباتیک کودکان، مهارت حل مسئله در آن‌ها تقویت می‌شود.

• توانایی تفکر منطقی و تحلیلی

برخورداری از توانایی تفکر منطقی و تحلیلی به کودکان کمک می‌کند تا بتوانند برنامه‌ها و الگوریتم‌ها را بهتر درک کنند.

• مهارت‌های ارتباطی و کار گروهی

با توجه به اینکه رباتیک یک فعالیت گروهی است، برخورداری از مهارت‌های ارتباطی و کار گروهی بسیار مهم است.

بیشتر بخوانیم: سیستم آموزشی مهارت محور چیست؟ 

پیش نیازهای روانی و اجتماعی

• علاقه و انگیزه

بدون وجود علاقه، یادگیری هر موضوعی سخت می‌شود. بنابراین وجود علاقه و انگیزه نسبت به یادگیری رباتیک، اولین و مهم‌ترین پیش‌نیاز محسوب می‌شود. چراکه در این شرایط، کودکان با ذوق و شوق بیشتری در کلاس‌ها شرکت می‌کنند و حوصله و تمرکز بیشتری برای انجام تمرین‌ها و پروژه‌ها دارند.

• توانایی تمرکز

از آنجایی که رباتیک می‌تواند یک فعالیت زمان‌بر باشد، توانایی تمرکز برای موفقیت یک امر ضروری است. به‌طوریکه این دسته از کودکان بهتر در کلاس حواسشان را جمع می‌کنند و به توضیحات معلم گوش دهند. همچنین در هنگام انجام کارهای عملی مثل ساخت ربات، حواسشان پرت نمی‌شود و دقیق‌تر عمل می‌کنند.

• اعتماد به نفس

اعتماد به نفس نقش مهمی در یادگیری و موفقیت کودکان در رباتیک دارد؛ به‌گونه‌ای که کودکانی که اعتماد به نفس بالایی دارند، جسارت و شجاعت بیشتری برای شرکت در فعالیت‌های چالش‌برانگیز رباتیک از خود نشان می‌دهند، انگیزه قوی‌تری برای یادگیری داشته و پیشرفت سریع‌تری می‌کنند.

مهم: نکته‌ای که در هنگام بررسی پیش نیازهای رباتیک برای کودکان باید به آن توجه کنید این است که لازم نیست حتما کودکان به‌صورت حرفه‌ای از این مهارت‌ها برخوردار باشند. بلکه تنها برخورداری از این مهارت‌ها در سطح مقدماتی نیز می‌تواند آن‌ها را برای شرکت در کلاس رباتیک کودکان در مدرسه و سپس مسابقات رباتیک در مدرسه آماده کند.

مسابقات رباتیک در مدرسه سلام یاسین

برخی از مدارس پیشرفته شهر تهران، با برگزاری کلاس رباتیک کودکان در مدرسه تلاش می‌کنند تا خلاقیت دانش‌آموزان را افزایش دهند و  تفکر منطقی و حل مسئله را در آن‌ها تقویت کنند. یکی از این مدارس، مدرسه سلام یاسین است که از شعب معتبر مجموعه مدارس سلام به‌حساب می‌آید. این مدرسه تحت مدیریت سرکار خانم فاطمه دهلوی اداره می‌شود و با فراهم کردن امکانات و تجهیزات لازم مثل ربات های آموزشی مناسب برای کودکان، ابزار و وسایل مورد نیاز برای یادگیری رباتیک را در اختیار دانش‌آموزان ابتدایی قرار داده است.

فضایی که مدرسه سلام یاسین برای دانش‌آموزان فراهم می‌کند، منجر به تقویت مهارت‌های اجتماعی آن‌ها شده است؛ چراکه کار روی پروژه‌های رباتیک اغلب به‌صورت گروهی انجام می‌شود و تعامل اجتماعی دانش‌آموزان را تقویت می‌کند. همچنین اگر دانش‌آموزان بتوانند در پروژه‌های رباتیک به موفقیت برسند، اعتماد به نفس آن‌ها به‌شکل قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند.

با توجه به اینکه مدرسه سلام یاسین محیطی پویا و دوستانه دارد و علاوه‌بر جنبه‌های آموزشی به سایر جنبه‌های رشد شخصیتی دانش‌آموزان نیز توجه می‌کند، اگر به‌دنبال مدرسه‌ای معتبر با کادر آموزشی حرفه‌ای و دلسوز هستید و می‌خواهید فضایی شاد و دوستانه برای یادگیری و رشد کودکان شما داشته باشد، ما مدرسه سلام یاسین را به شما پیشنهاد می‌دهیم.

سایر اطلاعات این مدرسه به شرح زیر است:

• آدرس: بلوار اندرزگو، خیابان کامرانیه شمالی (شهید بازدار)، نرسیده به نیاوران، کوی داریوش، خیابان ثروتی، پلاک ۵
• شماره تماس: ۲۲۸۰۳۵۳۲ – ۰۲۱ / ۲۲۸۰۴۸۵۱ – ۰۲۱ / ۲۲۲۸۶۴۵۶ – ۰۲۱
• نشانی وبسایت: https://p-yasin.salamsch.org/

آموزش رباتیک به کودکان، سرمایه‌گذاری برای آینده

کودکانی که در همان سنین ابتدایی با مفاهیم پایه رباتیک آشنا می‌شوند، می‌توانند مهارت‌های فنی و عملی خود را پرورش دهند و به‌شکلی جذاب و لذتبخش مفاهیم علمی را بیاموزند. به همین دلیل خواه والد باشیم یا معلم، وظیفه ما بزرگسالان است که زمینه‌های لازم را فراهم کنیم تا استعداد کودکان شکوفا شود. بر همین اساس، در این مطلب با بررسی همه جانبه آموزش رباتیک به کودکان تلاش کردیم تا گامی در جهت آشنایی هرچه بیشتر جامعه با اهمیت آموزش رباتیک به کودکان و نوجوانان برداریم.

امیدواریم با حمایت‌های لازم از سوی خانواده‌ها و نهادهای آموزشی، شاهد رشد و بالندگی نسل آینده در عرصه های علمی و فناورانه باشیم و کشورمان جایگاه واقعی خود را به‌عنوان یک قدرت علمی و فناوری در منطقه و جهان به دست آورد.